Genellikle diz, dirsek, baş derisi ve sırtta oluşum gösteren sedef hastalığı, çoğunlukla genetik yatkınlığa bağlı olarak ortaya çıksa da kesin nedeni şimdi bilinmemektedir. Sırf bir deri hastalığı olarak değerlendirilmemesi gereken sedef hastalığının, bireylerin ömür standardını da değerli ölçüde etkilediğini söyleyebiliriz. Birebir biçimde kesin bir tedavisi olmadığı ve ömür uzunluğu sürdüğü belirtilen sedef hastalığını hakikat yollarla denetim altına alabilmek elbette ki mümkündür. Vakit zaman egzama veya mantar hastalığı ile karıştırılabilen sedef hastalığının derecesine, çeşidine ve bireylerin sıhhat durumuna nazaran yol haritası çizilir.
Avrasya Hastanesi Dermatoloji uzmanı H. Deniz Yardımcı sedef hastalığı ve tedavi süreci ile ilgili bilgi verdi.
Sedef Hastalığı Nedir?
Sedef hastalığı en kolay anlatımı ile meyyit cilt hücrelerinin cilt yüzeyinde süratli bir halde birikmesiyle ortaya çıkan bir cilt sorunudur. Sedef hastalığı denilmesinin nedeni dıştan görülen pembe kırmızı tabanda beyaz parlak kabuklar olmasıdır. Tüm dünyada yaklaşık %1-3 oranında görülür. Sıklıkla otuzlu yaşlarda başlasa da doğumdan itibaren görülebilir.
Çocuklukta nispeten daha az görülen sedef hastalığının en yaygın semptomu olan beyaz kabuklu plaklar, bedenin her yerinde olabilir. Saçlı deri tırnak tutulumu olabilir. Bazen mantar ve egzama ile karıştırılabilen sedef hastalığının kesin teşhisi lakin bir dermatolog tarafından konulabilir.
Sedef Hastalığı Neden Olur?
Vücudun kendi dokularına karşı geliştirdiği bir realisyondur. Şöyle ki, kelam konusu sedef hastalığı olduğunda derideki hücreler tarafından antijenler oluşturulur. Bu antijenler bağışıklık sistemini aktive eder. Oluşan hücreler tekrar deriye döner ve deride hücre çoğalması ve buna bağlı sedef hastalığına özgü plakların oluşumuna yol açar.
Sedef hastalığının aşikâr bir nedeni yoktur. Fakat genetik yatkınlığın tesirli olduğu kabul edilen bir gerçektir. Ekseriyetle hastalarda psöriazis ortaya çıkacak bir ruhsal taban vardır. Mükemmeliyetçi bireylerde daha çok görüldüğü gözlemlenmiştir.
Hastalığın ortaya çıkma nedenleri;
-Enfeksiyonlar ( başta boğaz enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonu olmak üzere bedendeki tüm enfeksiyonlar )
-İdrar yolu enfeksiyon,
-Yorgunluk
-Stres,
-Ani gelişen cilt travmaları (güneş yanığı gibi) tesirli bulunmuştur.
Kronik Bir Rahatsızlık Olan Sedefin Tedavisi Ömür Uzunluğu Sürmek Zorunda!
Genellikle hastalar, ‘Sedef hastalığının iç organlarla ilgisi var mı’ diye sorarlar. Hastalığın rastgele bir böbrek ve karaciğer hastalığı ile ilgisi yoktur. Hastalığın tedavisi sonrasında özel bir diyet uygulanması gerekmez. Yalnızca yediklerinde kaşıntı yapan bir besin varsa (acılı besinler, salçalı besinler vs.) onun az tüketilmesi uygundur. Kimi çalışmalarda kilo alımının hastalığı tetiklediği belirtilmiştir. Bu yüzden sağlıklı beslenme önerilir. Tedavisinde neden belirli olmadığı için hala esaslı bir tahlil getirecek bir usul ya da ilaç yoktur. Vakit zaman gazetelerde ‘Sedefin tedavisi bulundu’ üzere haberler çıkmasına karşın maalesef bunlar gerçek olmadığı üzere hastalar için hayal kırıklığıdır.
Kişinin Hastalığı Nasıl Yaşadığına Bağlı Olarak Tedavi Formu Değişir!
Tedavi planlanırken hastanın durumu göz önüne alınarak bir yol haritası belirlenir. Birçok hastada beraberinde obezite, hipertansiyon ve hiperlipidemi üzere metabolik sorunlar bulunur. Hasebiyle tedavi protokolünde kesinlikle bu üzere faktörler göz önüne alınmalıdır. Günümüzde, lokal tedavi (pomad, losyon vs.) ve ağız yoluyla çeşitli ilaçlar verilmektedir. Tedavide maksat; belirtileri düzeltmek tekrarlanmasını engellemektir. Bu yüzden tabip ve hastanın uzun mühlet bıkmadan bir ortada çalışması gerekir. Hastalıkta her hastaya çoklukla tedavi farklıdır. Birlikte ahenk içinde çalışılmalıdır. Hafif seyreden sedef hastalığında krem ve losyonlarla tedavi kâfi gelir. Tüm bedeni saran durumlarda UV ışın tedavisi uygulanır. Ağır olaylarında yan tesirler takip edilerek ağızdan yahut iğne formunda tedaviler yapılabilir.
Sedef Hastaları Nelere Dikkat Etmeli? Sakın Bu Kusura Düşmeyin!
Psikolojinin uygun tutulması çok kıymetlidir. Gerekirse psikiyatrist ile ortak çalışılır. Cildin kuruluğunun önlenmesi için devamlı nemlendirici kullanımı değerlidir. Banyoda cildi tahriş edici uygulamalardan uzak durulmalıdır. Banyo sonrası kesinlikle nemlendirici sürülmelidir. Tedavide olan pomad, losyonlar uygulanmalıdır. Ayrıyeten hekimin önermediği hiçbir alternatif formül denenmemelidir. Zira bu durum mevcut tabloyu daha ağır hale getirebilir.