Türkiye’nin en esaslı kamu hastanelerinden Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ocak ayında Seyrantepe’deki yeni yerleşkesine taşındı ve Organ Nakli Merkezi ruhsatı da yenilendi. Hasta servisleri 5 yıldızlı otel konforunda olan merkezde, kâfi sayıda kadavradan bağış olmadığı için, neredeyse hiç ‘nakil hastası’ yatışı olmadığı öğrenildi. Başhekim Prof. Dr. Özgür Yiğit, tıpkı anda 10 nakil yapılabilecek merkezde, Ocak ayından bugüne yalnızca 10 hastaya kadavradan böbrek nakli yapılabildiğini söyledi.
“HER GÜN NAKİL AMELİYATI YAPABİLECEK KAPASİTEDEYİZ”
Başhekim Prof. Dr. Özgür Yiğit, nakil cerrahisinde dünyanın en düzgünlerinden olan Türkiye’de, beyin vefatı sonrası bağışların yetersiz olması nedeniyle, binlerce kişinin hala organ sırası beklediğini tabir etti. Prof. Dr Yiğit, pekçok ülkede yüzbinlerce dolara yapılan nakil ameliyatlarının, Türkiye’de büsbütün fiyatsız gerçekleştirildiğini vurgulayarak, kadavradan nakillerin kâfi seviyeye ulaşabilmesi için yakınını kaybeden aileleri organ bağışı konusunda daha hassas olmaya davet etti. Prof. Dr. Yiğit, “Bazı hastalıklar için organ transplantasyonu ana tedavimiz olmaya devam ediyor. Tekrar hepimiz biliyoruz ki, organ nakli için aslında ana kaynak beyin mevti sonrası gerçekleşen donörler. Donörün çıksa bile, ailenin beyin mevti gerçekleşen yakınının organlarını bağışlamaması nedeniyle, birçok hastamız organ nakli için aylarca yıllarca sırada bekliyor.
Dolayısıyla ‘Ben organlarımı bağışladım’ deyip organ bağışı kartı almak yetmiyor. Beyin mevti gerçekleştikten sonra, organların aileler tarafından da bağışlanması gerekiyor. Yalnızca organlarını bağışlayan bireylerin değil, ailelerin de bu hususta şuurlu olması gerekiyor” diye konuştu. Her gün, haftada bir-iki sefer böbrek nakli yapabilecek durumda olduklarını belirten Yiğit, “Yeterli sayıda donör bulamıyoruz. Bunlar yurt dışı ile kıyaslanmayacak hizmetler. Büsbütün fiyatsız bir biçimde ülkemizde gerçekleştirilebiliyor ve hastanın cebinden beş kuruş para çıkmıyor. Hepsini sigorta karşılıyor” dedi.
“BİR IŞIK İÇİN BEKLEYEN ÇOCUKLAR DA VAR”
Kornea Nakli Sorumlu Doktoru Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Ceren Yeşilkaya ise, Sıhhat Bakanlığı datalarına nazaran şu anda kornea nakli bekleyen bin 500’e yakın hasta olduğuna dikkat çekerek şu bilgileri verdi: “Bu hastalar çoklukla önemli görme kaybı yaşayan, bir ya da iki gözünde birden görmesini kaybeden, günlük hayatı sürdürmekte zorlanan bireyler. Bunlar ortasında erişkinler olduğu üzere çocuk hastalar da var. Bu hastalar fakat, hayatını yitirmiş birinden alınan kornealardan faydalanarak nakil olabiliyor. Zira canlıdan kornea nakli kelam konusu değil. Vatandaşlarımız da kornea nakli konusunda yanlış bir inanç da var. Kornea nakli için gözün tümüyle çıkarıldığı sanılıyor. Bu nedenle de aileler ürküyor. Bu türlü bir şey yok. Kornea bağışında kişinin beden bütünlüğü bozulmadan gözün ön bölgesindeki ince şeffaf katman alınıyor. Gözün bütünlüğünü bozulmadan bağış gerçekleşiyor.”
“50 YILLIK KARANLIĞIM AYDINLANDI”
Yaklaşık 50 yıldır sağ gözünde görme sorunu yaşayan ve yıllardır nakil bekledikten sonra, kornea nakli olabilen Pünpül Gençyuva (70), nakilden sonra hayatının aydınlandığını söyledi. Gençyuva, “Sağ gözümden 14-15 yaşlarından itibaren daima sorun vardı, daima ameliyat geçirdim. Yıllardır ilaç kullanıyordum. Kornea nakli oldum odama geldim, gözüme damla damlatmak için bandajı açtıkları an aniden dünyam o kadar aydınlandı ki, birinci sefer karşımdakinin yüzünü tam olarak görebildim. O kadar memnun oldum ki tanım edemem. O yüzden herkese çok teşekkür ederim. Organ bağışı çok değerli. Beni 50 yıllık karanlığımdan kurtardı” dedi.
ONA BÖBREK ÇIKTI FAKAT AĞABEYİ O KADAR ŞANSLI DEĞİLDİ
Diyaliz hastası ağabeyini böbrek yetmezliğinden kaybeden, kendisi de geçtiğimiz yaz çıkan donör çıkmasıyla böbrek nakli olan Mimar Nejat Çarak (55) ise şunları söyledi: “Bu merkez beni hayata döndürdü. Böbrek naklimi bu merkezde oldum. O günden sonra apayrı bir hayata başladım. Haftada 3 gün 4’er saat diye diyalize giriyordum. Bir gün bir telefon geldi, hayatım değişti. Böbrek nakli oldum ve diyalizden kurtuldum. Diyaliz hayatınızın yarısını sizden alıp götürüyor. Üzerimdeki gömlek ve kravat merhum ağabeyimin, o da diyaliz hastasıydı. Uzun yıllar organ bekledi ancak, uygun organ bulunamadığı için nakil olamadı. Organ bağışı olsaydı tahminen de şu anda ortamızda olurdu.”
Emel Güçlü (50), 7 yıldır diyalize girdiğini, iki sefer organ çıktığını lakin, çeşitli problemler nedeniyle nakli kaçırdığını belirterek, “Hala bekleme sırasındayım. Diyalizle yönetim etmeye çalışıyorum. Bağış olmadan diyalizden kurtulma talihim yok” dedi.