Deprem bölgesi için ‘asbest’ ve ‘akciğer hastalığı’ uyarısı
Uluslararası İştirakli Ulusal Akciğer Sıhhati Kongresi Antalya’da başladı
Kongre Bilimsel Komite Lideri Prof. Dr. Mehmet Bayram:
“Her binada asbest varmış üzere davranmak gerekir”
“Sadece binanın yıkılmasında değil, hafriyat taşıma süreçlerinde de bu tedbirlerin alınması gerekir”
ANTALYA – Antalya’da düzenlenen Milletlerarası İştirakli Ulusal Akciğer Sıhhati Kongresi çerçevesinde açıklamalarda bulunan Kongre Bilimsel Komite Lideri Prof. Dr. Mehmet Bayram, zelzelede yıkılan binalardaki asbeste karşı uyararak, “Binaların makul alanlarında asbest olma ihtimali yüksek. Her binada asbest varmış üzere davranmak gerekir. Bu bireyler şahsî esirgeyici tedbirler alarak, toz maskesi kullanmalıdır. Yalnızca binanın yıkılmasında değil, hafriyat taşıma süreçlerinde de bu tedbirlerin alınması gerekir. Toz hastalıklarının büyük bir kısmında rahatsızlıklar çok sonra ortaya çıkıyor” dedi.
Akciğer Sıhhati ve Ağır Bakım Derneği tarafından gerçekleştirilen Milletlerarası İştirakli Ulusal Akciğer Sıhhati Kongresi 2023, Antalya’nın turizm bölgesi Belek’te bir otelde devam ediyor. Kongre çerçevesinde alanında uzman isimlerin iştiraki ile basın toplantısı düzenlendi. Toplantının açılış konuşmasını yapan UASK 2023 Kongre Lideri Prof. Dr. Nuri Tutar, “6 Şubat 2023 tarihinde iki büyük zelzeleyle sarsıldık. Tüm ülke olarak yaşamış olduğumuz bu büyük felaketin yaralarını sarmaya çalıştığımız bugünlerde kalbimiz buruk olsa da ülkemizdeki ilim ve bilimi geliştirmek ismine bir ortaya geldik. Kongre bilimsel programımızda kongre mevzularımızı belirlerken, alanda çalışan uzmanlarımızın, asistanlarımızın poliklinikte, klinikte hastalarını yönetirken muhtaçlık duyacağı bahisleri temel aldık. Avrupa ve ABD’de hands-on başlığı altında yapılan, iştirakçilerin aygıtları kullanabildiği, gerçek pratiğe yönelik kurslar, asistan ve uzman odaları ile bahsin uzmanından birebir öğrenebileceğiniz bir program hazırladık. Gayemiz, doktor arkadaşlarımızın mesleki gelişimine katkıda bulunarak ülkemizdeki göğüs hastalıkları alanındaki sıhhat hizmeti kalitesini arttırmaktır. Kongremizin ana salonlarını fiyatsız olarak online hizmete açarak, sarsıntı dahil rastgele bir sebeple gelemeyen meslek arkadaşlarımızın bu günlük bilgileri takip etmesi için imkan sunmaya çalıştık” dedi.
Kongreye bin 500 iştirakçi olduğu bilgisini veren Fiyat, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Bunlardan 186 şahsa derneğimiz olarak burs verdik. Toplamda 216 kelamlı bildiri ve 273 poster bildirisi sunulacaktır. Kongremizin birinci gününde 11 adet kurs eşzamanlı olarak yapıldı. Bugünden itibaren 3 gün boyunca 4 salonda son yıllarda yapılan çalışmaları, son yayınlanan rehberleri, rehberlerin alanımıza katkılarını tartışacağımız 44 oturum olacak. Bu oturumlara farklı ülkelerden toplamda 13 yabancı konuşmacı, 262 yerli konuşmacı bilimsel katkı sağlayacak. Ayrıyeten asistanlarımız kendileri için özel olarak hazırladığımız üç başka asistan odasında mevzularında tecrübeli hocalardan eğitim alabilecekler. 5 adet atölye çalışması ile çeşitli hususları simülasyonlar ve pratik uygulamalar ile pekiştirmiş olacağız.”
“Yaşadığımız bu felaketi daima birlikte en kısa müddette atlatmayı temenni ediyoruz”
ASYOD Başkanı Ahmet Emin Erbaycu ise, “Yaklaşık 3 bin üyemiz ile hem tıbbi hizmet hem de etkinlikler yapıyoruz. Cumhuriyetimizin 100. yılında derneğimizin 8. kongresini gerçekleştirmenin memnunluk ve heyecanını yaşıyoruz. Başka yandan uzun bir pandemi devrinin akabinde ülkemizi sarsan çok büyük bir zelzelenin acısını hissediyoruz. Yaşadığımız bu felaketi daima birlikte en kısa müddette atlatmayı temenni ediyoruz. Binlerce doktorumuz bölgede vazife yapmaya devam ediyorlar. Kongre programına zelzele sonrası periyotta karşılaşacağımız akciğer sorunlarını konuşacağımız bir oturumu da ekledik. Her yıl olduğu üzere bu yıl da kongre ortamında akciğer sıhhati ve akciğer hastalıkları ile ilgili günlük bilgileri, gelişen sıhhat teknolojisini ve yeni tedavileri konuşuyor olacağız” sözlerini kullandı.
30 kelamlı bildiri ve 12 poster oturum olmak üzere 105 oturum yapılacak
Kongrede ele alınacak konular
Bayram, kongrede ele alınacak bahisleri ise şu formda açıkladı:
“KOAH teşhis tedavisinde 2023 değişiklikleri, tüberküloz teşhis tedavisindeki son değişiklikler, astım, bilhassa güç astım hastalarında yeni gelişen ilaçların da yer aldığı tedavi idaresi, akciğer kanserinde yeni gelişen moleküler teşhis formülleri ve tedavisi, ağır pnömoni (zatürre), muaflığı baskılanmış bireylerde pnömoni, hastanede gelişen pnömoni üzere klinisyenleri zorlayan durumlar konuşulacak. Akciğer kanseri cerrahisinde tartışmalı bahisler alanında uzman hocalar tarafından konuşulacak. Tekrar 2022’de yenilenen pulmoner hipertansiyon (akciğer tansiyonu) teşhis tedavi rehberi ele alınacak. 2022’de yenilenen rehber ışığında interstisyel akciğer hastalıkları konuşulacak. Yeniden epeyce kıymetli olan fakat toplumda farkındalığı, hassaslığı az olan şoförlerde uyku apnesi hastalığı münazara edilecek. Klinik olgu kurullarında alanında deneyimli hocaların tartışmacı olduğu oturumda değerli hastalıkların olgu sunumları interaktif ele alınacak. Zelzele sonrası ömrün ve binaların yıkımı, toz salınımı ve molozlara bağlı kirliliğin tesirleri kongremizde üzerinde durulacak değerli bahisler ortasındadır. Günümüzdeki baş döndürücü teknolojik ilerlemenin akciğer hastalıklarına bakan yönünün değerlendirildiği yapay zeka, sıhhatte dijital dönüşüm, giyilebilir teknolojilerin akciğer uygulamaları ve doku mühendisliğinin akciğer hastalıklarında hangi alanlarda yer bulacağı iki oturumda konuşulacak.”
“Her binada asbest varmış üzere davranmak gerekir”
Asbest konusunda da uyaran Bayram, “Deprem bölgesinde binaların yıkımı sırasında meydana gelen toz içerisinde küfler ve mantarların tesirleri var. Binaların muhakkak alanlarında asbest olma oranı yüksek. 2010 yılında ülkemizde kullanımı ve üretimi yasaklandı. Fakat taktir edersiniz ki binaların büyük bir kısmı eski binalardır. Asbest binalarda nerelerde bulunur bunu bilmek kıymetlidir. Her binada asbest varmış üzere davranmak gerekir. Bu bireyler ferdî gözetici tedbirleri alarak, toz maskesi kullanmalıdır. Yalnızca binanın yıkılmasında değil, hafriyat taşıma süreçlerinde de bu tedbirlerin alınması gerekir. Toz hastalıklarının büyük bir kısmında rahatsızlıklar çok sonra ortaya çıkıyor. Hafriyat alanlarının çok güzel belirlenmesi gerekir. Tekrar buradan toz teneffüsünün önüne geçilmesi, hafriyat alanının üzerinin toprakla kapatılması gerekir” açıklamasını yaptı.
“Bizim için tedaviden evvel muhafaza önemlidir”
Toz ve akciğer bağlantısının makul başlıklarda incelenmesi gerektiğini kelamlarına ekleyen Bayram, “Tozun içeriği çok kıymetlidir. Organik tozlara bağlı olarak akciğerde hastalıklar ortaya çıkabilmektedir. Bu bir meslek hastalığıdır. Bu değerli bir olgudur. Bunların tanınması ve tedavisi ile ilgili yapabileceğimiz şeyler var. Bizim için tedaviden evvel muhafaza kıymetlidir. Buna karşın hastalık oluştu ise tedavi seçeneklerimiz var. Bunun yanında bir de inorganik tozlar var. Bugün soluyorsunuz, uzun yıllar sonra silikozis dediğimiz toz hastalığı ortaya çıkıyor. Biz bu hastalarımızı takip ediyoruz. Maalesef bu hastalıkların tedavisi yok” dedi.
“Deprem pek çok enfeksiyon hastalığının oluşması için çok elverişli kaideleri oluşturmaktadır”
Deprem sonrasında oluşan kuralların enfeksiyon hastalıklarının yayılmasına uygun bir ortam oluşturduğu ikazında bulunan ASYOD Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, “Meslektaşlarımız gece gündüz demeden bölgede çalışmaya devam ediyor. Onları minnetle anıyorum. Zelzele dediğimiz vakit her şeyimizi kaybediyoruz. Savaşta olsa bir yere sığınabiliriz, yanımızda çantamız olur. Sarsıntıda bu türlü olmuyor. Gecenin 4’ünde üzerinizde yalnızca pijamanız var. Bu çok acı bir durumdur. Bu ortam hem vücut hem de ruh sıhhati açısından berbat bir durumdur. Zelzelenin hayatımızda yol açtığı problemler devam ediyor. Bu acıları sarmayı başaracağız. Bu vakit alacak. Bundan sonra yapmamız gereken ödevlerimiz var. Zelzele pek çok enfeksiyon hastalığının oluşması için çok elverişli kuralları oluşturmaktadır. Pak içme ve kullanma suyu temininde zahmet; tuvalet gereksiniminin karşılanmasındaki zorluk; barınma kaidelerinin berbatlaşması; daima hareket halinde olma; uykusuzluk; gerilim; beslenme yetersizlikleri ve sarsıntıda oluşan yaralanmalar enfeksiyonların oluşumunu kolaylaştırır. En sıklıkla besin ve suyla bulaşan hastalıklar, teneffüs yoluyla bulaşan hastalıklar ve yara yeri enfeksiyonları görülür” dedi.
“Kaynatılıp soğutulmuş su içilmesini öneriyoruz”
Deprem bölgesinde bulunan vatandaşları enfeksiyonlara karşı uyaran Özlü, “Çadır ve konteyner alanlarında kalabalık olarak bir ortada bulunma, teneffüs yoluyla bulaşan grip, soğuk algınlığı, Covid-19 ve başka teneffüs yolu viral enfeksiyonlarının yayılmasına neden olabilir. Bilhassa hasta olan, öksürük, hapşırma, ateş, boğaz ağrısı, burun akıntısı üzere semptomları olan bireylerin kalabalıktan olabildiğince kendini izole etmesini, oburlarının yanında mümkünse maske kullanmasını ya da öksürür/hapşırır iken ağız ve burnunu kapatmasını, kalabalık kapalı ortamların tertipli ortalarla havalandırılmasını öneriyoruz. Olabildiğince toplumsal uzaklığımızı korumak ve el hijyeni de solunumsal enfeksiyonlardan korunmak için kıymetlidir. Elleri tuvalet öncesi ve sonrası; yemek öncesi ve sonrası; besin hazırlama öncesi; görünür kirlilik oluştuğunda; kirli/enfekte olduğu düşünülen eşya yahut yüzeylerle temas sonrası su ve sabunla yıkamak, bu olamıyorsa alkol bazlı dezenfektanlar/kolonya ile temizlemek gerekir. Su kaynaklı enfeksiyonların önlenmesinde kapalı, şişelenmiş içme suyu kullanılması yahut bu mümkün değilse kaynatılıp soğutulmuş su içilmesini öneriyoruz. Zelzelede yaralanan yurttaşlarımızın yaralarını kesinlikle bir sıhhat merkezine giderek tıbbi bakımını ve tetanos aşılarını yaptırmalarını öneriyoruz. Önemsenmeyen yaralar enfekte olup önemli meselelere yol açabilir. Kâfi sağlıklı, pak besin temini ile yeterli/bol sıvı alımı ve kâfi uyku uyunması da beden direncimizin korunması yoluyla enfeksiyonlardan korunmada çok önemlidir” açıklamasına yer verdi.
Deprem bölgesine toz uyarısı
ASYOD Denetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu ise konuşmasında şu kelamlara yer verdi:
“Astım hastalarının alması gereken düzenle ilaçları var”
ASYOD Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Akın Kaya ise akciğerlerde biriken tozun tedavisinin olup olmadığına yönelik soruya şu karşılığı verdi:
“Depremde kaybettiğimiz hekimlerimiz ve öğrencilerimiz var. Sarsıntının olduğu an prestijiyle hem derneğimiz olarak hem de doktor olarak arkadaşlarımıza ulaşmaya çalıştık. Hem teknik hem de tertiplere takviye verdik. Astım hastalarının alması gereken nizamlı ilaçları var. Bu ilaçların başta temininde problemler oldu lakin sonra bakanlığın süratli çalışması ile ilaçlar sağlandı. Bu kümenin ilaçlarını sistemli kullanması gerekir.”
“Post travmatik gerilim bozukluğu ismi altında büyük bir hasta kümesi oluştuğuna inanıyorum”
UASK 2023 Kongre Basın Bağları Sorumlusu Doç. Dr. Derya Yenibertiz ise, “Depremde hayatını kaybetmiş vatandaşlarımızın yakınları da o sarsıntısı yaşayan birçok insan da bu olaylardan gerilime bağlı külfetler yaşadılar. Post travmatik gerilim bozukluğu ismi altında büyük bir hasta kümesi oluştuğuna inanıyorum. Ruhsal takviyelerin de sağlanması ile bu enfeksiyonlara katkı sağlayacağımıza inanıyorum. Umarım bir daha bu türlü olaylar yaşanmaz” dedi.